Monday 10 September 2012

Christian Heavy Metal

Rock music hrim hrim pawh ar chuk tui lohvah an chhuah a, sawihnâwm a nih mêk lai a, hardcore lama ke chheh chu thil châkawm leh nuamhnai a ni hauh lo va. Setana hmanrua leh ramhuai lam thil nena sawi zawm a, chhe lailet der anga chhuah a uiawm rual rualin Cliff Richard-a thu sawi tawitê tanchhan a, tih tak arpa tuihala a thatzia bengngawngte hriat khawpa tlangzarh chiam lah a mi pangngai hna lo hle thung.

Bengbung leh talhkhuang ringawtin rimawia tuihal thalaite a awi tlei zo tawh lo va, darbenthek leh darbu ri kim ringawtin kan beng a fah ta lo! Tingtang ri thûm mi, ri fiak , hrui ruk nei atanga hrui sawm leh pahnih nei thlengin kan hmang a. Leihkapui tlang sanga tingtang se dàr tiah lawng mai, hrui kim chiah tawh lo, en reng reng pawha Gibson emaw, Hobner lam kutchhuak ni lo tih hriat ngawih ngawih, veng khat pa themthiam deuh kutchhuak tih hriat tak mai, fret dik zân tawh lo tihdik nana phelsêp, rubber hruia tawn beh perh paha tai tla au tak maia au vak vak khan rimawi lama kan châk a phuhru zo tawh lo va.

Rimawia tuihâlna chuan rimawi bungrua thar a hring chhuak a, music genre thar a piantir ta thin a. He tuihâlna avang hian rock music a lo chhuak a, heavy metal a lo chhuak ta a ni.

Hun hmasa lam

1960s leh 70s vela Hippies-ho thawm leh riva ten khawvel a tuamlai ata tawh khan mi tam tak chuan heavy metal hmang hian sap thalai, ngaihtuah tawi leh nun dan chuang nei lote Pathian hmel hmuhtir tumin mawng vawm bâ ang maiin an lo phe tawh a. Thál tuikang inchuha nuho tuikhura an bir thla sung sung ang mai hian thalai tam tak chu heavy metal tuifawn thâl hman loh hlauvin an bir sung sung a.
Black Sabbath, Deep Purple, Led Zeppelin, The Doors leh band chi hrang hrang an rawn lang a, incheina leh nun dan bawraw pui pui nen sap thalai rual an han hruai chu namên lo tak a ni. Van lam rim nam miah lo, nun dan tha leh chêt dan mawi tih lam awm miah lo leh khawtlang nun siamthat lam âwn miah lo hla thuin chung thalaite chu an han vawm zui a le! a chimin a chim hum hum a ni ber mai!

Christian Heavy Metal chu hei

Heavy metal-in mihringah phûrna mak tak a siam leh, thalai chuti zozai a bual â an hmuh chuan Lalpa ram tana thahnemngaite rilru a tinâ a, hruaikîra hawikîrtir an duh a ni. Chu rilru chuan 60s leh 70s vel khan Jesus Movement a hring chhuak ta reng a. He movement hian Hippies Movement tuilianina a sêp dawrh dawrh thalaite hruaichhuah a, Lal Isua hmangaihna faka lâmtir dawrh dawrh chu a tum bulpui a ni a.


Heavy metal âtchilh rual thalaite Isua hmangaihna leh tlanna te faka lâmtir dawrh dawrh tur chuan Jazz leh soul music emaw, country leh folk music lam emaw kha hmanraw tha leh tunlai an ni hauh lo va, hymn te pawh a hralh a kal hauh lo. Chungho hîp hmasa tur chu heavy metal bawk a ngai a ni tih ngaihdan a lian ta hle a; chu chuan Christian Heavy Metal a rawn pian chhuahtir ta a ni.

A chawrno chu

Mahse, 1967 kuma Mind Garage tena Biak Ina rock music an play ngawt chu ngaithei lotu an tam nangiang mai a. Hippies leh damdawi ruih chîngho tih âwm lek nia an ngaih Biak In chhûng meuhah rîkpui a ni ta chuan Biak In zahawmna a tibawrhbang a ni tiin Khawhring pai sawiin an sawi a. He mitena The Liturgy album an chhuah phei kha chu 'mihringte hmuhsit leh duh lohvin a awm a' tih ang maiin, uire sawi takin an sawi luai luai a, US-a Kristiante zinga titi titamtu ber a tling pha hial a ni.

Sawi leh sêlna karah, 1971 khan California chhûlchhuak Agape ten hard core album dik tak Gospel Hard Core an rawn tichhuak leh chuan buaina a titam sâwt hle a. Setana hmuhchhuah liau liau nia an lo ngaih heavy metal Kristiantena an play ve chu tih sa loh a ni a, Lal Isua phatsanna ang hiala ngaih a ni a, sawisêl a tawk pawh chu thilmak a ni lo rêng a ni.Gospel music huang chhungah heavy metal pawh chu a lût hnem ta tial tial a, 1974 khan Music to Raise the Dead album chu Resurrection ten an tichhuak veleh a.

Metal chiah a puam

Sarihkaw kum a ral a, sawmriat kum a rawn inherchhuah meuh chuan Christian heavy metal pawh a tlangnêl ve tan ta a. Mi tam tak chuan an la sawisêl a, an la duh lo viau nachungin Kristian thenkhatte chuan an ngaithiamin an hrethiam viau tawh a, secular lam pawhin an hmelhriat tan ta viau a.


Khawvelin Christian heavy metal a hmuh a, a hriat tan tak tak erawh chu Messiah Prophet, Leviticus, Saint, leh Stryper te rawn lan hnuah chauh a ni thung. Tun thlenga music lam chanchin ziahna chanchinbu lar ber pawl Kerrang chuan Leviticus album, the Strongest Power chu Best Records of the Year-ah a thlang hial a. Stryper-ho phei chu Dutch Metal Festival-a tel tura an sâwm mai bakah, 1986 kuma an album To Hell With The Devil chu copies maktaduai 2 chuang an hralh a, he album avang hian Grammy-ah nomination pahnih lai an hmu nghe nghe.

Hengho hnuah POD, Disciple, Judah First, Underoath leh a dang dang an rawn chhuak a. Thalai tam tak zingah heavy metal music kaltlangin rawngbawlna hlawhtling tak an nei a ni.

Sêlna ânkâ

Music genre hrang hrangah Kristiante chu an lût ve zel a. Thrash metal, gothic, doom, death, nu, industrial metal thlengin Kristian band an awm ve zel tawh a. Mah se, sawiselna erawh a la nasa em em reng tho mai. Thenkhat chuan Christian heavy metal kan pawma heavy metal Kristianna huangchhunga kan lalût dawn a nih chuan Christian Pornography, Christian Cocaine leh Christian Rape te pawh kan pawm a tul hun a la thleng ang an ti a, Devil Music a ni, thil dang a ni lo ti tâwk te, Christian heavy metal hi Setana'n Kristiante hruai bo a tumna hmanrua a ni tia sawisêlna te a tam em em reng tho a ni.

Zoram kalsiam

Mizoram pawh heavy metal music chungchanga inhnialna hian a kalsan bik hauh lo va, pulpit tlâng atanga sawisel ngawng tawk an awm laiin, 'Sawi sawi mah se ka nghei dawn chuang lo' tih thupuia neitu eng emaw zat an awm bawk a. Kristian heavy metal band pawh kan nei a, Kristian gothic band pawh an awm a ni.

Hetiang karah hian Bible lamah 'Heavy Metal Music' tih lam hmuh tur a awm bawk si loh avang hian pawmdan thiam a har a, ngaihdan siam thiam a har a ni. A tul ber leh kan ngaih pawimawh ber tur nia lang chu heng music te hian eng angin nge kan nun a khawih tih hi a ni a. Heavy metal music kan ngaihthlak avanga kan rinnain harsatna a tawh a, a tlâkhniam phah a nih hlauh chuan ngaithla tawh lo va, kalsan nal nal kha a him ber ang.

'Sapho paw'n an ti alawm' tih vanga Biak In chhunga guitar zût chiam kha a finthlak lohva a changkang bawk lo va, Setana thil a nihna a awm lo tih avangin khuangpu berin pàwr leh tèng taka hla a lâk a, keyboard pawh techno rock rawngkaia tum zui kher pawh a him chuang hauh lo. Finland-a an tih dan anga Metal Mass tih ve kher pawh keini, leihkapui zai leh lengkhawm zai tuipui thintute tan hian tihzui ve kher chi a ni lo. Chutiang bawkin sawihnâwm a, sawichhiat vak vak hian mi tam tak rilru a tihel thei a, chu chuan an thinlung a khârtir hlauh ve thei tho a ni.

Mi tam takin an hmansual avang leh heavy music ngaithla thin tam berte nun a bawraw avanga sual lailêt dera puh a dik chuang lo va, chu ai chuan awmze neia kan inzirtir a tha zawk. Insawichhiatsak vak vak hian thil tha a hring hran lo va, inngeih lohna leh inhuatna a thlen zawk fo; awmze nei leh a tha zawnga inzirtir a, inenlêtna hmanruaa hmang thiam tura infuih kan mamawh zawk a ni.

Tuesday 4 September 2012

Zan lungngaihthlak (ka pindan chhungah)

Siruk chuan van laizawl a thleng tawh a, sana en kher lovin dar 11 vel a ni tawh a ni tih ka hre thei mai a; mahse, a la rawn haw tlat lo! Ngaihthrat lohna lian tak ka ka nei a, mi mawlhtu eng emaw chu a awm a ni. Tun ang thleng thlenga rei hnathawkin a chhuak ngai si lo va. Ngaihthra lo leh awm nuam lo takin ka pindan, kan pindan chhunga kan khumah chuan ka let ka let a.

December thla a nih tawh avangin boruak chu a vawt hle a, thla eng lo mah se boruak a thian thrat em avang chuan arsi thlir vel pawh a nuam thrin, mahse zaninah chuan arsi pe chiai pawh chuan mawina a nei zo lo va, ka rilruah chuan “Khawiah nge ni ang? Eng thil nge thleng ang?” tih zawhna ringawt a awm a. Zep nak emaw zan dang ang chu nise tun ang hunah te hi chuan khum laizawlah kan inchhaih leh her her tawh ang a, a vun nel thep mai leh mam nalh thra tak chu ka chul heuh heuh tawh tur hi a ni a. Ani pawh chuan mi nel a, mi ngai a, mi duh a ni tih hriat takin, pangchang takin mi nawk ne ne ang a, ka trangah a bei ngei tawh ang.

Zep lohah chuan, ka ngai a, a bula awm ka thlahlel a ni. A tet lai leh a nuin a kaihhruai lai atranga ka hriat tawh a ni a. A taksa buang theng maite chu keia mitah chuan a tluk zo an awm hauh lo. Ka duhna chuan mawi leh mawi lo mi dâwntir thei lo va, khawtlang leh kohhranho sawisel pawh huamin ka ru chhuak ve phawng mai a nih kha! A nu chuan a ngai a, ka ruk tirha a chhungten an zawn nasatzia lah tun hai hek lo; mahse le, kan lo laklawh tawh si.

A eizawnna a danglam tlat hian kan inkar boruak tichhe lem lo mah se harsatna a thlen fo a. Zan lam hi a chhuah hun a ni lo thei lo va, kei erawh chhun lam ka chet hun a ni thrin. Zan a chhuah loh trum a nih a, kei ka chhuah trum a nih chuan ka haw veleh, kawngka hawn rualin mi lo hmuak a, min lo lawm thrin a. Eizawnna thila a chhuah a, a lo haw laia ka lo men trumin chuti bawk. A thawm ka hriat veleh kawngka ka hawng a, ka ko a, a taksa mam tak mai chu ka chul heuh heuh thrin a ni. Kawngka hi a tel lovin ka pel thui thei lo; miin min hmuh leh hmuh loh pawh kan thlu tawh lo, kan inpawm a, khum lam bawk hi kan pan leh ruak ruak mai thrin.

Chu zan zet zawng a danglam a, a hrâng a ni tih loh rual a ni lo. Thli, hawi lam leh kal lam bik pawh nei lovin a thaw vuk vuk a, kawtthler lah zan dang zawng aiin a reh a, bang daidep leh lei hrik tak ngial paw’n thawm an chuah lo. Ngaihthra lo tak chungin ka mu meng reng a, zing lamah chuan tlem ka muhil sek tihin kan threnawm ten min rawn kaitho va, a thi tih min han hrilh zet mai chu! Ka tan chuan vanpui a chim a, khawvel hi a bo a ni ber mai. Ka khaw hmuh hi a fiah lo nghal ruaiin ka hria a, ka ngaihtuahna a bing mup a, engkim mai chu a bo ta a ni ber. A ruang ka hmuh chuan ka lungawi lohna leh ka ngaihna a zual a. Kan threnawm pa chuan, ka rilru tihnat hlau tak chung hian, “Sazu tur kan chah a, chumi ei sazu chu a ei niin ka hria,” tia min hrilh pah chuan a ruang chu min pe a. Zawhte ka neih tawhah chuan hei zet hi chu ka ngainat leh duh ber a ni.

(Serchip AOC Venga Pu Changliana te khan zawhtê la vulh zel tak maw?)