Tuesday 25 August 2015

Mizo King James Version

Mizo leh English dahkawp (Parallel Bible pum), Dr PC Biaksiama lehlin chu tun hnai khan tlangzarh a ni ta a. Mipui nghahfak a lo ni nge, a tlangzarhna function-ah Vana Pa Hall khatin mi an kal khawm a, khami ni khan bu 900 dawn lai hralh chhuah nghal a ni a. An pho chhuahna lehkhabu dawr pawh a l<n hlawm hle a. Synod Bookroom-in an zawrh remchan loh avang erawh chuan a lei duhtuten hmun dang an dap phah niin a lang.

Lehlin nana English Bible hman hi King James Version (KJV) update tawh, New King James Version a ni. KJV hi Saptawnga Bible hlun berte zinga mi, kum 400 laia upa tawh ni mah se, a thu a nung a, mite Bible ngainat ber leh chhiar hnem ber, tun thlenga mite rilrua thusawitu a la ni fan. Tawng hrang hranga Bible lehlin tawh zingah Pathian thutak vawnhimna bu anga ngai mi tam tak an awm a, Bible lehlin dik leh tha berah conservative leh fundamental Kristiante chuan an la ngai reng. Hetianga Bible lar leh hman hlawh ber ni reng hi Mizo tawnga kan neih theih nan Dr. PC Biaksiama hian kum ruk tal tawp a thawk a, sum tam tak sengin Pu F. Kapsangan a chhut man a lo tumsak a; India rama Press thaa sawi Thomson Press, Delhi-ah chhuin chhuah a ni ta.

Alexandria leh Antiokei

Kohhran hmasa hunlai khan Kristiante hmunpui pawimawh tak tak pahnih a awm a, chungte chu Aigupta-a Alexandria khua leh, Suria rama Antiokei khuate an ni. Heng khaw pahnihte hi kohhran hmasa hunlaia Kristiante hmunpui leh, Pathian thu inzirtirna kawngah pawh hmunpui a ni. Pathian thu zirtir danah an kalhmang a inang lo a, Isua Pathianna zia chungchangah pawh heng khaw pahniha Kristian mithiamte an inhnial nasa hle. Alexandria lam hian Bible, kuta an ziak chhawn chu khawih danglam anga sawi a ni fo a, a khawih danglam nasatua puh leh ngaih chu Origen-a kha niin an sawi thin. King James Version tantute hian Alexandria khaw lam hi zirtirna dik loin a tihbuai fo, Bible an ziak chhawnna lamah pawh an duh ang paih a, telh thin angin an sawi thin.

Heng khaw pahnih hi Pathian thu kalpui leh zirtir danah an dik tluantling tawk chiah lo ve ve. Antiokei (Antiochene school) lam hian Isua mihrinna an sawi uar lutukna lamah a Pathianna an sawi nep a, zirtirna dik lo tichhuak thin, Nestorius-a chhuahna lam a ni. Alexandria lam hian Isua Pathianna an sawi uar leh lutuk a, a mihrinna an sawi bo ve thung. Amaherawhchu Mari chungchang sawi danah Protestant lamte hi chuan Antiokei-in an lo sawi dan zawk (Nestorius-a rawt chhuah), 'Kristokos' (Krista paitu/hringtu) tih kha kan pawm zawk a, Alexandria lamin an sawi dan (Cyril of Alexandria phuah chhuah) 'Theotokos' (Pathian paitu) tih hi Catholic, Orthodox leh khawchhak kohhran peng dangten an pawm zawk niin alang. Heng khaw pahnih chanchin hi chu kan sawi tam lo ang; Antiochene lam kutchhuak hi Bible, kuta ziak hmuhchhuah tam zawk erawh a ni.

Parallel Bible ziarang thenkhat

Bible hman tlanglawna Krista ‘thisen’ awm lohna laiah Parrallel Bible hi chuan a telh zeuh zeuh. 1 Tim. 3:16-a mi “Tisaa lo lang a,” tih chu Bible tharah hi chuan, “Pathian chu tisaah a lo chang,” tiin a tarlang a, Mt. 6:33 - ‘A ram leh a felna’ tih thin chauh chu Matthaia tawngkam ni rêng âwmin, ‘Pathian lalram leh a thatna’ (kingdom of God and his righteousness) tia dah a ni bawk. Thup. 21:24 thua “hnam tin a >ngah chuan an awm ang a...,” tih chu Parallel Bible-ah hian, Reformed zirtirna innghahchhan ni âwm takin  “hnam tin atanga a chhandamte...,”  tia dah a ni bawk

Bible tam taka lang lo, King James Version-a lang si, 'Krista' tih lanna a awm nual. Phil. 4:13 thu ‘Mi tichaktuah chuan engkim ka ti thei,’ (Phil. 4:13) tih chu, “Mi tichaktu Kristaah chuan...” tih a ni a, Rom 1:16-a ‘Chanchin Tha chu ka zahpui si lo va...” tih pawh “Krista Chanchin Tha chu ka zahpui si lo va,” tih a ni. Hetiang hian ‘Lalpa,’ ‘Pathian,’ leh  ‘Krista’ hming awmna hmun 210 laia KJV-in a dah angin Parallel Bible-ah pawh hian dah a ni.

Mizo tawng chungchang

Mizo tawng Bible kan neih, kan hmang tlanglawn leh, lehlin tharte inkar tawng hi a inhlat hle a, hei hi mi tam takin lehlin thar an ngainat lohna chhan a ni. Tuna kan hman tlanglawn, OV leh OV (Re-editted) te tawngkam hi thangthar zawkte chuan hriat thiam har ngial ngial, thumal hriat ngai tawh loh a tam hle a, mi tam tak chuan a awmzia hre loin kan chhiar liam a ni ber mai. Lehlin thar thung hi a tawngkam a tunlai leh lutuk a, OV-a a thuchheh mawi leh mi tam tak lung tilengtu kha a rawn thlak burh mai si a, a tawngkam hrim hrim pawh a zahawm tâwk lo deuh em tihte pawh a ngaihtuah theih. Hengte avang hian Lehlin thar hi reference ang chauhah mi tam tak chuan an hmang chauh a ni.

Parellel Bible-ah hi chuan OV-a tawngkam un lutuk aia tunlai leh hriat nuam zawk si, lehlin thar aia tawngkam tlema un deuh, hriatthiam har si lo, tunlai thalai zawkte tan pawh hriat nuam leh hriatthiam theih turin a dah chhuak a, hei hi Bible Society-in Bible an lehlin leh zelna turah pawh hria se a duhawm hle. Vawi leh khata tawngkam leh thuchhe thlak burh mai hi chu kan zo lo deuh a, Bible lehlin kherah pawh ni loin, kalphung leh inkaihhruaina te, nun danah thlengin, tum leh khata inthlak burh mai hi kan zo ngai lo.

Ka hlauhthawn

Ka chipui, Dr. PC Biaksiama thawhrimna, inpekna, tih tak takna ka chhuan a, ka ngaihsan em em rualin, hetianga mimal thahnemngai leh inpetena Bible an lehlin hian a ni lo zawngin midang a tiphur ang tih ka hlau hle. Hman deuh khan kohhran pakhat chuan an kohhran thurin mil tur zâwng deuhin, copyright lam pawh ngaihtuah miah loin an lo letling tawh a, buaina a awm a, Bible Society lamte nen paw'n an inkawm zak zak a ni. Hetiang thil hi a thlen fo a hlauhawm a, chutiang laka kan inven theih nan chuan Bible lehlin leh tihdarh chungchang hi kan fimkhur a, kan khirh a ngai hle.

Parallel Bible letlingtu hian phalna pawh a la thlap a, a lehlinna tur Bible chhuahtuten an phalsak a ni. Ani hi Kristian dik leh rinna dik humhim tum ngar ngar a ni a, ani chu a kalsual dawn lo tih kan hria a, kan ring ngam. Amaherawhchu nakin zelah mi nazawngin, Sap tawng, Greek leh Hebrai tawng thiam nazawngin tawng danga chhuahtute hnen atanga phalna laa an letling zel a nih chuan thil buaithlak a thleng theiin a rinawm. Parallel Bible-a a tarlan, rinna dik loten an duh anga an ziak chhawng ang deuh hian, rinnaa nghet vak loten an phur lai denchhenin an letling ve chhên ang tih a hlauhawm a, chutiang kalsualna, pawlhdalna leh paihthenna laka kan him theih dan tur leh kan Bible kan humhalh theih dan tur zawn a ngaiin a lang.

Dr. PC Biaksiama hian chipchiara research beia a chhui chhuahna bu phek 300 zeta chhah ‘Bible Rintlak Lo a Awm Em?' tih chu a buaipui mek bawk a, hei hi Bible a lehlin chhunga a thil zir chhuah leh hmuhchhuah pakhat a ni a, chhiar a chakawm tawh hle.

10 comments:

  1. Download theih in i dah emaw tia :P

    ReplyDelete
  2. A țha hle turah ngai ang

    ReplyDelete
  3. I lehkhabu chhiar me atanga he Parallel Bible chungchanga i reflection neih leh chhiar turin kan lo inbuatsaih e.

    ReplyDelete
  4. king james version mizo hi a awm em

    ReplyDelete
  5. Bible te chu version hrang hrang a awm a, Mizo paw'n awm se a thra hlei hlei ang chu... BSI hian an hre dik ber bik lo tih hi ka hre chiang em mai.

    ReplyDelete
  6. Ka pu, i thu leh hla hi a va ṭha ṭhin em aw

    ReplyDelete
  7. Leitheihna the ka va duh ve w..?Min pui theih in awm em ?

    ReplyDelete
  8. Download theih angin an sawi a a download theih bawk si law..

    ReplyDelete
  9. A va buaithlak em theotokos lo rinnloh te chu.... Mari khan Mihring chuah hring chu nise isua kha Pathian ani Kan ti thei lo ang... Mihrina rualin pathiana kha a hring tel ani.... isua hi Pathian tak ani a mihring tak ani bawk..tih hi persbeterian leh salvation army thurin a awm ve ve bawka..... Nostorian leh Arianism cte chu sawi ang khian council thuchhuah in an rinna hnialtha daih tawh ani.....

    ReplyDelete