Monday 4 April 2016

Tunge hlauh tur?

Tin, taksa tihluma thlarau tihlum thei lotute chu hlau suh ula; Gehena-a thlarau leh taksa tiboral theitu erawh chu hlau zawk ang che u
Matthaia10:28

Tunlai khawvelah hian ralmuang viau angin lang mah ila, hlauh tur hi kan ngah tial tial a, eizawnna kawngah te, politics thilah te, khawtlangah leh sakhuana huang chhungah hian mihringte hian hlauh kan ngah ta hle. Hman deuh atang khan mi tam takin sakawlh an hlauh avangin chhiarpuiah pawh an inziak lût ve ngam lo a. Sakawlh kha a hlauhawm loh ni lovin, kan hlau emaw, hlau lo emaw, Pathian thuin a lo sawi tawh a nih avangin sakawlh hi a lo lang dawn a. Hlau viau mah ila, a lo lan tur hi a thulh lo vang a, hlau lo viau mah ila a lo lang tho dawn. Sakawlh ngam a, hneh theitu lam kan en a ngai zawk a ni. Hlauhnain min tuamna hrang hrangah eng ber hi nge hlauhawm tih hi kan ngaihtuah chiang lo mai thei a, hlauh loh tur hlauin, hlauh tur tak hi kan hlau lo zawk foin a rinawm.

Bible châng sawizauna
A chunga Bible châng kan tarlanah hian Isuan a zirtirte hlauh tur dik tak leh hlauh loh tur a hrilh a. He thu a sawi hma hian tihduhdahna lo awm tur chungchang a hrilh a. Miin an mantir ang a, an vua ang a, chhungkua an indo ang a, amah Isua hming avangin mi tam takin tihduhdahna an tawk ang, a tawp thlenga tuar peihte erawh chu chhandamin an awm ang, tih thu a zirtir a. Mahse, heng tihduhdahnate hi hlauh tur a ni lo, tihduhdahnate hi chuan tisa chauh an tina thei a, hlauh tur tak tak erawh chu thlarau tihlum thei an ni, tiin hlauh tur dik tak a zirtir a ni.

Hlauh tur dik hriat loh hi a lo hlauhawm a, kawng dik lovah mi a lo hruai kawi thei hle mai. Hlauh tur tak zawk hi hlauvin, hlauh loh tur zawk hi kan lo hlau ang tih a hlauhawm a, hei hi Isua pawhin a zirtirtea a hlauhthawn kha a ni. Chuvang chuan keini pawhin tunge hlauh tur? tih hi kan zir thar fo a tul hle a ni.

A tira kan sawi tak, sakawlh chungchang pawh hi, a hlauhawm a ni. Ringtute tiduhdah a, he khawvela hrehawmna thlentu tur a ni a. Mahse, hlauh tur dik tak a ni em? Sakawlh lo chhuak tur chuan tihduhdahna leh tisa natna leh hrehawmna a rawn thlen thei, mahse Isua chuan heng tihduhdahna leh hun harsa lo thleng tur hi amah zuitute chu hlau lo turin a zirtir a, hei ai chuan hremhmuna kan thlarau paih theitu hlau zawk turin min hrilh.

Kum 1517 khan Martin Luthera chuan Kohhran Siamthatna bul a rawn tan a. Hun a kal zel a, Europe ram boruak chu indonain a bawhbuai ta a. Catholic leh Protestant te an inbei nasa hle a, mi tam tak chu hâl hlum an ni a, thenkhat chu sawisak hlum an ni a, thah pangngai te pawh an awm. Martin Luthera meuh chu a taksa himna tur an ngaihtuahpui a, hmun hrang hrangah a biru kual a. Kohhranin a hnawtchhuak a, amah an veh a, an zawng reng a ni. Chutiang karah chuan Luthera chuan hlauh tur leh hlauh loh tur a hrechiang hle mai - "Pathian thutak an hneh chuang lo'ng, leia mi chakte pung khawmin; Thlarau Thianghlim leh thilpekte, Lalpan min pe, min pui si" a ti mai a ni.

Sakawlh hi tihbaiawmin, ringtute nasa takin tuatrtir thei mah se, sakawlh hian kan thlarau hi Gehenna-ah a paih thei lo. Chatuan hremhmuna kan thlarau luhtir theitu zawk chu Pathian a ni. Hun tawpah Sakawlh hian kan thiam chan leh chan loh kawngah thutlukna siam turin eng thuneihna mah a nei lo a, thuneihna tawp nei a, chatuan hremhmuna kal tur nge kan nih, chatuan nunnaa kal tur zawk tih thutlukna siamtu tur chu Pathian. Chuti a nih si chuan Pathian aia thunei lo zawk, hlauhawm loh zawk Sakawlh hi kan hlau viau a nih chuan hlauh loh tur zawk kan hlau a ni. Miin sakawlha nambara chhinchhiah tlat card emaw, ration card te a lo nei a ni thei e, Pathian a hlauh zawk chuan chungte chu a retrun-in a hmang lo ngam mai dawn a ni.

Taksa tihluma thlarau tihlum thei lote hi kan va hlau sâwt em ve aw! Martin Luthera'n leia mi chakte pungkhawmin Pathian thutak an hneh chuang dawn lo tih a hriatna ang hi kan neih ve loh chuan hlauh loh tur zawk hlau hian kan nun leh kan hun hi kan hmang dawn tihna a nih ber hi. Hotu leh thiltithei kan hlau em em a, an bulah chuan kan ti em em a, an pawi sawi palh kan hlau hle mai. Heng kan hlauh em em te hian kan thlarau an tihlum thei lo a ni tih hi kan ngaihtuah ngai em? Chan that kan duh luatah te, mi hriat hlawh nih kan duh vang te, nawmsakna kan thlakhlelh avangte hian hlauh tur zawk hi hlauvin, hlauh loh tur zawk hi kan hlau thin a nih hi!

Leia mi ropui leh, mi chak leh huaisente hian kan thlarau an tihlum thei lo va, kan zah a, kan tih a, an khabe liam kan chân thinte hian kan taksa bakah engmah tih theih an nei lo. Polycarp-a kha a ropui ngei mai, leia lalte hian thlarau an tihlum thei lo tih a hrechiang hle mai. Isua phatsan tura an tih khan Polycarp-a, putar kum 86 mi chuan, "Kum 86 chhung Krista rawng hi ka lo bawl tawh a, ka chungah tun thlengin thil tha lo a ti ngai lo. Min chhandamtu ka Lal chu engtin nge ka phatsan theih tehlul ang," a ti tlat mai a, an martar ta nghe nghe a ni. Keini chuan leia mi lian leh lalte hi kan hlau lutuk a, kan thlarauin a thih phah thin a nih hi!

Tunge thlarau tihlum thei chu? Tu nge Gehena-a thlarau paih theitu chu? Pathian a ni a, ani chu hlauh zawk tur a ni. Deut. 4:24-ah chuan, "LALPA in Pathian chu kanral hmang mei, thikthuchhe tak Pathian a ni si a," a ti a, hmangaih Pathian a ni si, kan tih lai hian, kanral hmang, thikthuchhe tak Pathian a nihna hi kan ngaihtuah ngai meuh si lo. Polycarp-a te, Martin Luthera te hian tunge Gehenaa thlarau paih theitu an hre chiang a, ani lakah chuan lei lalte hi engmah an ni lo va, ani hlauhawmna lakah chuan anni hlauhawmna chu inkhualtelemna ang mai a ni tih an hre chiang a ni.

Gehena-a thlarau paih theitu hian Setana leh a tirhkohte pawh a ngam a ni tih hria ila. Sakawlh ai chuan Pathian a hlauhawm a, Mizoram Chief Minister thinurna ai chuan a lêt sang tam takin Pathian thinurna a hlauhawm zawk. Hlauh tur zawk kan hriat loh avang hian kan thlarau hi Gehena-ah paihin a la awm dawn a ni tih i hria ang u. Ephesi 5:21-ah chuan Krista tih dekin intulut tawn theuh rawh u, a ti. Chhandama kan awm a, kan thlarau Gehena laka a him theihna chu Pathian tih hi a ni. Chuvang chuan, hlauh tur tak hi hlau ila, tih tur tak hi i tih ang u.

3 comments: